Một nghiên cứu tuyên bố tìm ra cách tăng hàm lượng protein đối với cây sắn, một trong những cây trồng chủ lực giàu năng lượng nhưng nghèo protein, được công bố năm ngoái vừa bị gỡ bỏ do các dữ liệu nghiên cứu không đúng.
Sắn vốn là một cây lương thực chính ở nhiều nước đang phát triển nhưng hàm lượng dinh dưỡng của nó, đặc biệt là protein và các vi chất dinh dưỡng thấp. Các nhà nghiên cứu Phòng thí nghiệm công nghệ sinh học nông nghiệp nhiệt đới tại Trung tâm khoa học thực vật Donald Danforth ở Hoa Kỳ và Đại học Mayaguez ở Puerto Rico đã từng tuyên bố, họ sắp khắc phục được hạn chế của cây sắn thường bằng một loại sắn GM.
Vào tháng 1/2011, nhóm nghiên cứu đã công bố kết quả đã tạo thành công giống sắn GM và đăng tải trên Tờ PloS ONE. Sau đó, nghiên cứu trên còn được trích dẫn ở trong các công trình khoa học khác ít nhất là 5 lần.
Sắn là cây trồng chủ yếu ở nhiều nước đang phát triển nhưng có chất lượng protein thấp.
Theo nghiên cứu đó, các tác giả tuyên bố đã tạo ra một loại sắn trồng biến đổi gene (GM) chứa gene Zeolin, giúp tăng hàm lượng protein gấp 12,5% so với cây sắn thông thường và đưa cây sắn trở thành loại cây trồng có khả năng cung cấp thức ăn chứa protein với năng suất cao, giá thành rẻ và có thể ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp chế biến thực phẩm.
Nhưng trong tháng 9/2012, nghiên cứu đã bị gở bỏ sau khi các tác giả không thể tìm thấy gene Zeolin trong các cây sắn được cho là đã biến đổi gene để thực hiện các nghiên cứu tiếp theo. Nhóm tác giả tự rút bài báo khoa học này của mình nói rằng, “sau khi tổ chức một cuộc điều tra cho thấy một lượng đáng kể các dữ liệu và tài liệu hỗ trợ nghiên cứu được tác giả đầu tiên tạo ra không thể tìm thấy. Do vậy không thể xác minh tính hợp lệ của kết quả nghiên cứu”.
Sau khi bài báo về giống sắn GM bị gỡ bỏ, tác giả chính của bài báo, ông Mohammad Abhary tại Trung tâm Danforth và ông Claude Fauquetdid đã thừa nhận rằng, vấn đề sai sót đã nảy sinh ngay khi bài báo được xuất bản, các nhà nghiên cứu lúc đó đã muốn cố gắng mở rộng kết quả, dẫn đến các dữ liệu được công bố trong bài báo không như mô tả và không thể tìm thấy được.
Lúc đó, giáo sư Rodomiro Ortiz, một chuyên gia về nhân giống cây trồng và công nghệ sinh học tại Đại học Khoa học Nông nghiệp Thụy Điển, đã từng nhân nhiều loại cây trồng khác nhau, gồm cả cây sắn, đã hoài nghi bài nghiên cứu trên. Ortiz cho rằng, các vật liệu di truyền của các giống sắn có nguồn gốc hoang dã và nên được tiếp tục nghiên cứu nhân giống chọn lục sắn, thay vì sử dụng biến đổi di truyền.
Bình luận về vụ việc này, Ortiz bày tỏ quan điểm cần thiết phải có sự kiểm duyệt chặt chẽ nghiên cứu được công bố ngay từ lúc đầu và cần phải thí nghiệm lặp đi lặp lại trước khi xuất bản. Nghiên cứu về giống sắn GM thật không may đã để xảy ra tình trạng phải gỡ bỏ, nhưng điều đấy là cần thiết để giữ các giá trị đạo đức trong nghiên cứu khoa học.
Quảng Văn/ Đất Việt (Theo Scidev.net)
Không có nhận xét nào: