Để giảm tồn dư cadimi trong đất và hấp thu lên cây sầu riêng có nhiều cách, nhưng trước hết, nông dân cần tìm hiểu rõ nguồn gốc gây tích tụ ban đầu.
Không chỉ từ phân bón
Từ khi thị trường Trung Quốc mở cửa cho nhập khẩu chính ngạch sầu riêng Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng nhanh chóng, đưa sầu riêng trở thành điểm sáng của ngành nông nghiệp nước ta.
Nông dân Cần Thơ thăm vườn sầu riêng. Ảnh: Mỹ Ly
Tuy nhiên, việc yêu cầu ngày càng khắt khe về chất lượng, kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm của thị trường quốc tế, đặc biệt là vấn đề tồn dư kim loại nặng cadimi vượt ngưỡng cho phép được xem là thách thức với ngành hàng sầu riêng. Đây là vấn đề mà cả nông dân và doanh nghiệp xuất khẩu đều cần quan tâm.
Từ những nghiên cứu, khảo sát thực tế tại các vùng trồng sầu riêng thuộc khu vực ĐBSCL như Cần Thơ, Hậu Giang (cũ), Đồng Tháp, Tiền Giang (cũ),… Tiến sĩ Dương Minh Viễn - công tác tại Khoa Khoa học đất, Trường Nông nghiệp (Đại học Cần Thơ) - nhận định, có nhiều nguyên nhân dẫn đến nhiễm cadimi trong đất, từ yếu tố tự nhiên đến tác động do quá trình canh tác.
Tiến sĩ Dương Minh Viễn chia sẻ nguyên nhân và biện pháp xử lý cadimi tồn dư trong đất. Ảnh: Mỹ Ly
Theo lý giải của Tiến sĩ Dương Minh Viễn, cadimi phân bố rộng khắp trên bề mặt trái đất, hiện diện trong các loại khoáng vật hình thành đất. Tùy vùng, tùy nơi và địa chất mà hàm lượng cadimi trong đất cũng khác nhau. Cadimi còn hiện diện tương đối nhiều trong trong đá phosphoric. Do đó, việc khai thác đá phosphoric và chế biến thành các loại phân lân ít nhiều dẫn đến phân nhiễm cadimi.
Ngoài ra, việc sử dụng các loại phân hữu cơ từ bùn thải, một số loại than khoáng hay nguồn nước tưới bị nhiễm cadimi từ trước cũng có nguy cơ dẫn đến tích tụ cadimi trong đất.
“Qua khảo sát thực tế, lấy mẫu đất tại các tỉnh, thành khu vực ĐBSCL và so sánh với các số liệu đã được công bố từ những bài báo uy tín trên thế giới, tôi nhận thấy mức độ nhiễm cadimi tại vùng ĐBSCL chỉ mới ở ngưỡng trung bình, không quá nghiêm trọng”, Tiến sĩ Dương Minh Viễn cho hay.
Quản lý đất và sử dụng phân bón
Từ những nguyên nhân làm tích tụ cadimi trong đất, Tiến sĩ Dương Minh Viễn gợi ý một số giải pháp tương ứng về mặt hóa học, quản lý đất và cách sử dụng phân bón phù hợp.
Về mặt hóa học, Tiến sĩ Dương Minh Viễn cho biết, cadimi sẽ tăng cường tính di động và hấp thu lên cây khi đất chua (ph thấp). Do đó, nông dân cần bón vôi để nâng ph và giảm hấp thu cadimi lên cây sầu riêng.
Đối với sử dụng phân bón, nông dân nên sử dụng phân hữu cơ sạch (không nhiễm cadimi) và phân có chứa gốc sunfat. Các loại phân này sẽ làm giảm tính di động của đất và hấp thu cadimi lên cây. Trái lại, các loại phân hoặc nguồn nước tưới có chứa gốc Clo sẽ gia tăng hấp thu cadimi.
Còn về quản lý đất, việc cải tạo cho đất tơi xốp, thoáng khí sẽ làm hình thành oxide và hydroxides sắt, giúp giảm hấp thu cadimi.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tổng giá trị xuất khẩu hàng rau quả 6 tháng đầu năm 2025 đạt 3,05 tỉ USD, giảm 8,4% so với cùng kỳ năm 2024. Nguyên nhân được cho là do sự sụt giảm mạnh của ngành hàng sầu riêng. Sau khi có thông tin từ phía Trung Quốc siết chặt kiểm định chất cadimi, vàng O, phía Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã liên tục có những chỉ đạo sát sao về quản lý chất lượng để ngành hàng này sớm lấy lại vị thế trong xuất khẩu.
Mỹ Ly/ Báo Lao Động
Link bài viết gốc: https://laodong.vn/kinh-doanh/nguyen-nhan-va-bien-phap-xu-ly-ton-du-cadimi-trong-dat-phan-tich-tu-chuyen-gia-1572082.ldo
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét