VINAGRI News - Thị trường cà phê toàn cầu đang chứng kiến một biến động lớn khi giá cà phê Arabica bật tăng mạnh mẽ, đạt mức cao nhất trong hơn một thập kỷ.
Ảnh minh họa
Đà tăng này chủ yếu xuất phát từ việc lượng tồn kho cà phê arabica được chứng nhận trên Sàn Giao dịch Liên lục địa (ICE) giảm sâu và kéo dài, cho thấy nguồn cung đang siết chặt trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu vẫn không suy giảm.
Diễn biến này đã lan tỏa sang toàn bộ thị trường hàng hóa nông sản mềm, làm dấy lên mối lo ngại của các nhà rang xay, nhà phân phối và người tiêu dùng về khả năng thiếu hụt nguồn cung và giá cả tăng cao trong tương lai.
Xu hướng giá hiện tại phản ánh sự mất cân đối nghiêm trọng giữa cung và cầu đối với một trong những mặt hàng được tiêu thụ nhiều nhất thế giới.
Khi tồn kho rơi xuống mức thấp lịch sử và thời tiết bất lợi tiếp tục ảnh hưởng đến các vùng sản xuất trọng điểm, thị trường đang chuẩn bị cho một giai đoạn giá cao kéo dài, có khả năng làm thay đổi thói quen tiêu dùng và chiến lược kinh doanh của các tập đoàn cà phê lớn.
Tồn kho cạn kiệt và thời tiết khắc nghiệt đẩy giá tăng mạnh
Giá hợp đồng tương lai cà phê arabica đã có đà tăng ấn tượng, khi hợp đồng trên sàn ICE đạt 2,75 USD/pound vào cuối tháng 9/2024 - tăng 46% so với đầu năm và tăng tới 91% so với cùng kỳ năm trước.
Đà tăng tiếp tục kéo sang năm 2025, khi giá lập đỉnh lịch sử ở mức 440,85 cent Mỹ/pound vào tháng 2/2025.
Tính đến ngày 26/9/2025, giá arabica đứng ở 374,84 cent Mỹ/pound, tăng 0,94% so với ngày trước đó, tiếp tục duy trì mức giá cao.
Nguyên nhân chính của đợt tăng phi mã này là sự sụt giảm mạnh mẽ của tồn kho cà phê arabica được chứng nhận bởi ICE.
Đây là nguồn dự trữ quan trọng cho thị trường kỳ hạn, và lượng tồn kho này đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 1999 vào cuối năm 2023.
Đà giảm tiếp tục kéo dài, khi tính đến 25/9/2025, lượng tồn kho được ICE giám sát giảm xuống mức thấp nhất trong 1,5 năm, còn 579.961 bao.
Tình trạng này còn trầm trọng hơn bởi mức thuế 50% mà Mỹ áp lên cà phê nhập khẩu từ Brazil, khiến người mua Mỹ hủy hợp đồng mới, làm nguồn cung trong nước càng thêm căng thẳng, trong khi Brazil vốn là nhà cung cấp chính cà phê nhân thô cho Mỹ.
Thị trường ghi nhận rất ít cà phê được giao hàng để chứng nhận, trong khi các giao dịch rút hàng từ kho chứng nhận tăng mạnh, khiến nguồn cung tiếp tục hao hụt nghiêm trọng.
Ngoài ra, các yếu tố nguồn cung khác cũng đang gây áp lực lớn.
Thời tiết cực đoan tại Brazil - quốc gia sản xuất arabica lớn nhất thế giới - đã làm giảm mạnh năng suất.
Năm 2024, Brazil hứng chịu hạn hán lịch sử kết hợp với mưa lớn bất thường, khiến sản lượng sụt giảm nghiêm trọng.
Theo cơ quan thống kê nông nghiệp Conab, ngày 4/9/2025, ước tính sản lượng arabica niên vụ 2025 của Brazil đã được điều chỉnh giảm 4,9%, xuống còn 35,2 triệu bao.
Tại Việt Nam, Hiệp hội Cà phê Ca cao (Vicofa) cũng giảm dự báo sản lượng niên vụ 2024/25 xuống còn 26,5 triệu bao.
Chi phí lao động và phân bón tăng cao tiếp tục làm giảm biên lợi nhuận và hạn chế khả năng tăng sản lượng trong tương lai.
Theo Volcafe, thị trường arabica toàn cầu sẽ thiếu hụt 8,5 triệu bao trong niên vụ 2025/26, đánh dấu năm thứ 5 liên tiếp rơi vào thâm hụt nguồn cung.
Bất chấp áp lực nguồn cung nghiêm trọng, nhu cầu cà phê toàn cầu vẫn duy trì ổn định và mạnh mẽ.
Tính phổ biến văn hóa và độ co giãn giá thấp khiến mức tiêu thụ hầu như không giảm dù giá tăng cao.
Tiêu thụ tăng mạnh ở nhóm người trẻ càng khiến tồn kho toàn cầu giảm sâu, nay đã xuống mức thấp nhất trong vòng 20 năm qua.
Sự kết hợp giữa tồn kho cạn kiệt, thời tiết bất lợi, chi phí sản xuất tăng và nhu cầu không suy giảm đã tạo nên “cơn bão hoàn hảo”, đẩy giá arabica leo thang kỷ lục.
Ai được lợi, ai chịu thiệt trong bối cảnh giá cao?
Đà tăng mạnh của giá cà phê arabica đang tạo ra sự phân hóa rõ rệt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Với các tập đoàn rang xay và phân phối lớn, chi phí nguyên liệu tăng khiến biên lợi nhuận bị co hẹp, đặc biệt nếu họ không thể chuyển hết chi phí sang người tiêu dùng.
Ngược lại, các quốc gia sản xuất và nông dân có thể được hưởng lợi từ giá bán cao hơn, miễn là sản lượng của họ không bị thiệt hại nặng bởi thời tiết.
Các công ty niêm yết như Starbucks (NASDAQ: SBUX) và JDE Peet’s (AMS: JDEP) có khả năng đối mặt với nhiều khó khăn. Dù họ thường phòng ngừa rủi ro giá thông qua hợp đồng tương lai, nhưng giá cao kéo dài sẽ dần thấm vào chi phí, buộc họ phải tăng giá bán lẻ hoặc chấp nhận giảm lợi nhuận.
Các quán cà phê độc lập nhỏ - vốn có ít khả năng phòng ngừa rủi ro - sẽ bị ảnh hưởng nặng hơn và có thể phải tăng giá mạnh để duy trì hoạt động.
Các tập đoàn thực phẩm tích hợp như Nestlé (SWX: NESN) - chủ sở hữu thương hiệu Nescafé - có thể chịu tác động nhẹ hơn nhờ quy mô lớn và khả năng đa dạng nguồn cung.
Tuy nhiên, giá nguyên liệu tăng vẫn là yếu tố chi phí chính.
Về lý thuyết, nông dân và quốc gia sản xuất là những người hưởng lợi lớn nhất.
Tuy nhiên, sản lượng giảm do thời tiết và chi phí tăng khiến thu nhập thực tế của họ không tăng tương xứng.
Ví dụ, một nông dân Brazil bị mất mùa do hạn hán dù giá cao, nhưng sản lượng thấp khiến lợi nhuận tổng thể không cải thiện.
Giá cao có thể khuyến khích mở rộng diện tích trồng trong tương lai, song cũng tiềm ẩn nguy cơ dư cung nếu nhu cầu không tăng tương ứng.
Bức tranh mới của ngành cà phê toàn cầu
Đợt tăng giá này phản ánh những thách thức mang tính hệ thống của thị trường nông sản mềm toàn cầu, trong đó biến đổi khí hậu, chính sách thương mại và địa chính trị ngày càng trở thành nhân tố chính.
Sự sụt giảm tồn kho chứng nhận ICE bộc lộ điểm yếu cốt lõi trong chuỗi cung ứng toàn cầu: lượng dự trữ minh bạch, khả dụng ngày càng ít, khiến thị trường dễ bị tổn thương trước biến động giá.
Hệ quả lan tỏa bao gồm: Người tiêu dùng có thể chuyển sang trà hoặc đồ uống thay thế nếu giá cà phê quá cao; Các công ty như Unilever (NYSE: UL), sở hữu danh mục trà lớn, có thể hưởng lợi; Công nghệ nông nghiệp và giống cà phê chịu khí hậu sẽ được đầu tư mạnh hơn.
Về chính sách, thuế 50% của Mỹ đối với cà phê Brazil cho thấy tác động tức thì của chính sách thương mại lên dòng chảy hàng hóa.
Các chính phủ có thể phải hỗ trợ nông dân, trong khi cơ quan bảo vệ người tiêu dùng sẽ giám sát giá bán lẻ.
Thị trường đối mặt thời kỳ biến động cao
Giá cà phê arabica trong ngắn hạn sẽ duy trì cao, do thâm hụt nguồn cung kéo dài.
Nếu thời tiết xấu tiếp diễn ở Brazil hay Colombia, giá có thể tăng mạnh hơn; ngược lại, mùa vụ cải thiện sẽ hạ nhiệt phần nào.
Về dài hạn, chuỗi cung ứng cần tái cấu trúc, tập trung vào đa dạng nguồn cung, phòng ngừa rủi ro, và canh tác bền vững.
Công ty công nghệ nông nghiệp có thể tận dụng cơ hội trong việc cung cấp giải pháp canh tác thích ứng khí hậu.
Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), giá arabica trung bình năm 2025 dự kiến dao động 280 - 310 cent/pound - duy trì ở mức cao lịch sử.
Trong khi đó, USDA dự báo sản lượng cà phê toàn cầu 2025/26 tăng 2,5%, nhưng arabica giảm 1,7%, phản ánh bức tranh phân hóa giữa các chủng loại.
Một kỷ nguyên mới của kinh tế cà phê
Đợt tăng giá mạnh hiện nay, được thúc đẩy bởi tồn kho cạn kiệt và nguồn cung suy yếu, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng của ngành cà phê toàn cầu.
Biến đổi khí hậu, chính sách thương mại thay đổi, và nhu cầu tiêu dùng bền vững đang tạo nên một kỷ nguyên mới - nơi cà phê giá rẻ có thể không còn tồn tại.
Từ đây, thị trường sẽ biến động mạnh hơn, với trọng tâm đặt vào khả năng phục hồi chuỗi cung ứng và tính bền vững.
Nhà đầu tư cần theo sát báo cáo mùa vụ từ Brazil và Việt Nam, cùng với số liệu tồn kho ICE hàng tuần.
Chiến lược ứng phó của các tập đoàn lớn trong việc nguồn cung, phòng ngừa rủi ro và định giá sẽ là chỉ báo then chốt về cách ngành cà phê thích ứng với thực tế mới này.
Thế giới cà phê đang bước vào kỷ nguyên khan hiếm, giá cao, và nhu cầu đổi mới mạnh mẽ.
NPK/ Vinagri News (financialcontent)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét