Theo tính toán của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong giai đoạn 2016-2020, nguồn kinh phí cần để khắc phục những hậu quả do El Nino gây ra là hơn 25.000 tỉ đồng. Trước mắt, trong năm nay sẽ cần hơn 3.700 tỉ đồng để hỗ trợ giống khôi phục sản xuất, cung cấp thiết bị lọc nước, sửa chữa công trình cấp nước sinh hoạt và nâng cấp công trình phòng chống hạn, mặn cấp bách.
Phương pháp bơm nước và tưới cà phê như trong ảnh được khuyến cáo hạn chế vì hao tốn nước và chi phí xăng dầu chạy máy bơm - Ảnh: TL
Đó là thông tin được nêu tại hội thảo “Tái cơ cấu nông nghiêp, thích ứng với biến đổi khí hậu” diễn ra chiều nay (15-11), tại Hà Nội.
Theo tài liệu tại hội thảo, Việt Nam được coi là một trong 3 nước dễ bị tổn thương nhất trên thế giới do tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng.
Biến đổi khí hậu đang diễn ra gay gắt và nhanh hơn kịch bản dự báo. Từ cuối năm 2014 đến năm 2016, do tác động của hiện tượng El Nino, 18 tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên và ĐBSCL phải hứng chịu hạn hán, xâm nhập mặn trên diện rộng làm ảnh hưởng đến cuộc sống của khoảng 2 triệu người dân, thiệt hại hàng trăm nghìn héc ta lúa. Ước tính thiệt hại về kinh tế là 15.000 tỉ đồng.
Cùng với sự hỗ trợ của ngân sách Nhà nước và địa phương, năm 2016, lần đầu tiên Chính phủ Việt Nam kêu gọi các tổ chức quốc tế hỗ trợ ứng phó với thiên tai. Tính đến đầu tháng 7, các đối tác và tổ chức quốc tế đã hỗ trợ khẩn cấp hơn 16 triệu đô la Mỹ (hơn 350 tỉ đồng) giúp Việt Nam khắc phục hậu quả thời tiết cực đoan của El Nino.
Dù ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu là hiện hữu nhưng những ứng phó của nông dân trước thiệt hại của biến đổi khí hậu còn hạn chế. Tại hội thảo, ông Ngô Xuân Kiều, Viện Khoa học và Thủy lợi đưa ra những số liệu thống kê về việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên không hiệu quả trong lĩnh vực nông nghiệp. Theo đó, để sản xuất một ly cà phê ở Việt Nam cần 140 lít nước, để sản xuất 1 kg cà phê thì nhà nước đã mất 1.000 đồng trợ cấp để xây dựng công trình, và người dân mất 3.000 đồng tiền chi phí cho nước. “Tổng chi phí cho nước chiếm 15-20% chi phí sản xuất cà phê. Chính vì vậy, giá cà phê của Việt Nam luôn cao hơn các nước khác, tính cạnh tranh thấp, lợi nhuận của nông dân không cao”, ông Kiều nói.
Nghiên cứu chứng minh rằng nếu áp dụng tưới nhỏ giọt sẽ tiết kiệm được 45-50% nước, 50% phân, 90% nhân công, tăng 60% lợi nhuận sản xuất cà phê. Hiện nay, đã nhiều diện tích nông nghiệp tập trung được áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm, trong đó có trồng hoa ở Đà Lạt…
Tuy nhiên, việc đưa công nghệ tưới tiết kiệm vào nông nghiệp lại gặp khó khăn do quy mô tập quán nông nghiệp Việt Nam nhỏ lẻ; hiểu biết hạn chế của người dân và chính quyền địa phương về công nghệ này và đầu tư nghiên cứu sâu; quan nhiệm chưa đầy đủ về tưới tiết kiệm…
Ông Trần Đại Nghĩa, Trưởng bộ môn quản lý tài nguyên nước và môi trường, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn (IPSARD), cho rằng đừng nhìn biến đổi khí hậu với cái nhìn quá tiêu cực mà nên thấy biến đổi khí hậu có thể là cơ hội, tìm cách thích ứng với nó thông qua thay đổi cơ cấu giống, mùa vụ để mang lại giá trị cao hơn. Ví dụ như diện tích đất bị nhiễm mặn ở ĐBSCL có thể không trồng được lúa nhưng có thể chuyển sang nuôi trồng thủy sản.
Bên cạnh đó, cũng nên nghiên cứu việc phải chi trả thủy lợi phí đối với khu vực nông nghiệp tập trung để họ hạch toán vào giá cả sản xuất và theo đó, việc sử dụng nước sẽ tiết kiệm hơn, tránh lãng phí như hiện nay.
Trúc Diễm (thesaigontimes.vn)
Không có nhận xét nào: