VINAGRI News - Gạo thơm ST20, thanh long Tầm Vu, hồ tiêu Chư Sê là những thương hiệu nông sản đã tăng được giá trị XK nhờ xây dựng được thương hiệu trong và ngoài nước. Từ thực tế này cho thấy các ngành nông sản XK cần nhanh chóng đề ra chiến lược bảo hộ và xây dựng thương hiệu.
Thanh long Tầm Vu được giá nhờ xây dựng thương hiệu. Ảnh: S.T
Giá trị của thương hiệu
Trong khi gạo Việt Nam đứng chót bảng xếp hạng về giá XK trên thị trường thế giới từ đầu năm đến nay thì có một thương hiệu gạo thơm vẫn không ngừng gia tăng giá trị và kim ngạch XK là gạo ST20 được trồng tại huyện Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng. Sản phẩm gạo ST20 hạt trong, chiều dài gần 8 mm, nấu chín hạt cơm dẻo, xếp ngay ngắn, có vị ngọt và mùi thơm. Những đặc điểm tạo nên sự khác biệt và giá trị tăng cao cho gạo ST20, định vị cho thị trường cao cấp trong và ngoài nước.
Ông Phạm Thái Bình - Giám đốc Công ty TNHH Trung An, một trong 5 đơn vị được Sở NN & PTNT Sóc Trăng trao quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận thương hiệu “Gạo thơm ST20” cho biết gạo ST20 hiện có giá XK FOB là 900 USD/tấn (trong khi giá XK gạo 25% tấm do Hiệp hội Lương thực Việt Nam công bố chỉ là 375 USD/tấn/FOB). Tại thị trường nội địa, chất lượng gạo thơm ST20 được người tiêu dùng ưa chuộng, xếp vào loại gạo thơm đặc sản, bán lẻ tại Sóc Trăng 18.000 đ/kg, tại Cần Thơ 20.000 đ/kg và bán tại Hà Nội 22.000 đ/kg.
“Nhiều khách hàng nước ngoài rất ưa chuộng gạo ST20, nhưng sản lượng chỉ đáp ứng được phần nhỏ nhu cầu. Vì vậy Trung An dự tính vụ đông xuân 2013-2014 sẽ tăng sản lượng thu mua lên 5.000 tấn và đang đề nghị Bộ NN & PTNT tạo điều kiện thuận lợi trong việc mở rộng vùng sản xuất giống lúa ST20 để tạo nguồn hàng XK”, ông Phạm Thái Bình cho biết.
Trái thanh long ở xã Tầm Vu (huyện Châu Thành tỉnh Long An) từ lâu đã được nhiều người biết đến có màu đỏ đẹp, vị ngọt, nhưng chưa chính thức được khách hàng ghi nhận. Trước thực trạng đó, Hợp tác xã thanh long Tầm Vu đã đề nghị tỉnh hướng dẫn, hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu “Thanh long Tầm Vu”. Đến giữa năm 2011, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KHCN) đã cấp giấy chứng nhận này. Từ đó, sản lượng XK thanh long của riêng Hợp tác xã Tầm Vu tăng từ 2.000 lên 6.000 tấn (dự kiến năm 2013), giá cả cũng ổn định hơn. Điều quan trọng là, trước khi có thương hiệu, thanh long Tầm Vu chỉ XK gián tiếp qua các thương lái Trung Quốc, đến nay đã có thể XK sang Thái Lan. Mới đây, khách hàng từ Đức cũng đã đến hợp tác xã này đặt quan hệ hợp tác tiêu thụ sản phẩm.
Ngoài gạo ST và thanh long Tầm Vu thì hồ tiêu Chư Sê (tỉnh Gia Lai) cũng là nông sản đang tạo được giá trị gia tăng cao nhờ xây dựng được thương hiệu, được cấp Giấy chứng nhận đăng kí độc quyền nhãn hiệu tập thể “Hồ tiêu Chư Sê”. Theo Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê, ưu điểm của hồ tiêu ở đây là kích cỡ lớn, có vị thơm và cay đặc trưng, sản phẩm được trồng theo tiêu chuẩn GAP đảm bảo không có vi khuẩn Ecoly, không có độc tố Aflatoxin, Nitrat, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật… phù hợp với các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ. Ước tính vụ mùa 2012 - 2013, sản lượng hồ tiêu Chư Sê đạt hơn 7.500 tấn, giá trị gần 1.000 tỷ đồng.
Bảo hộ và xây dựng thương hiệu
Theo một khảo sát của Cục Sở hữu trí tuệ được công bố trên các phương tiện truyền thông năm 2012, Việt Nam hiện có 933 sản phẩm nông sản phân bố trên 721 địa danh của cả nước, trong đó trên 800 sản phẩm nổi tiếng. Thế nhưng, số lượng các sản phẩm được đăng ký chỉ dẫn địa lý và bảo hộ chiếm tỷ lệ rất thấp, với khoảng 139 thương hiệu.
Vừa qua, Bộ NN & PTNN đã yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp với các tỉnh, thành phố rà soát những sản phẩm nông sản đã được xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, đồng thời xây dựng kế hoạch những mặt hàng nông sản có tiềm năng cần đăng ký thương hiệu. Việc này có nguyên nhân từ thực trạng một số sản phẩm nông sản đặc trưng Việt Nam bị DN nước ngoài “đánh cắp” thương hiệu như cà phê Buôn Ma Thuột bị một DN Trung Quốc đăng ký bảo hộ trong vòng 10 năm, hay kẹo dừa Bến Tre, bánh đậu xanh Hải Dương, nước mắm Phú Quốc...
Kinh nghiệm từ Hiệp hội hồ tiêu Chư Sê cho thấy để xây dựng thành công thương hiệu nông sản trước hết cần tổ chức khảo sát, đánh giá, tìm ra một số đặc điểm chủ yếu về năng lực sản xuất, sản lượng của vùng nguyên liệu, tính đặc trưng sản phẩm hàng hóa, có ưu thế hoặc vượt trội so với các sản phẩm cùng loại của khu vực khác hay không để có cơ sở quyết định việc xây dựng thương hiệu. Có quy trình kỹ thuật chung cho người trồng tiêu và thực hiện sản xuất theo nhóm hộ nông dân với quy trình thống nhất, tiêu chuẩn GAP. Ngoài ra, phải có DN thu mua và chế biến sản phẩm để cung cấp tới tay người tiêu dùng, XK đồng thời gắn nhãn mác của thương hiệu sản phẩm.
PGS.TS Vũ Trọng Khải - nguyên Hiệu trưởng Trường Cán bộ quản lý NN & PTNN 2 cho rằng 3 giải pháp căn bản để xây dựng thương hiệu nông sản bền vững là DN phải chủ động tổ chức sản xuất theo hợp đồng với người nông dân. Thứ hai là hình thành các trang trại gia đình sản xuất nông sản hàng hóa qui mô lớn để đáp ứng yêu cầu nguyên liệu của DN chế biến, trong khuôn khổ tổ chức sản xuất theo hợp đồng. Giải pháp thứ 3 là cần thành lập tổ chức đại diện cho các trang trại như hợp tác xã hay hiệp hội để làm cầu nối giữa DN chế biến và xã viên .... Đồng thời Nhà nước cần có khung pháp lý để các giải pháp trên được thực hiện thuận lợi.
Quang Duy/ Báo Hải Quan
Không có nhận xét nào: