Mô hình trồng rau thủy canh hồi lưu đang mang lại nhiều hy vọng cho bà con xã Chánh Mỹ
Tiếc nuối một làng rau
Không khó để xác định, nghề trồng rau diếp cá ở đất Chánh Mỹ có từ khi nào. Bởi ngay từ những năm tháng khó khăn sau ngày hòa bình lập lại, bỗng dưng người ta phát hiện đất này trồng rau diếp cá quả là rất phù hợp. Theo nhiều lão nông của Chánh Mỹ kể lại, người đầu tiên trồng loại rau này ở đây là ông Sáu Lùn, người ở Phú Cường nhưng có đất ông bà để lại tại địa phương. Hòa bình lập lại, đến năm 1978 khi đời sống vật chất của người dân còn nhiều khó khăn thì 2.500m2 rau diếp cá của vườn nhà ông tốt xanh mơn mởn, trở thành thứ rau xanh cải thiện gây chú ý. Từ vườn rau ấy, ông nuôi sống cả gia đình, rồi cũng từ vườn rau “mô hình tự phát” đó, rau diếp cá bén rễ, ăn sâu vào đời sống vật chất, tinh thần của người dân Chánh Mỹ mấy chục năm về sau.
Thời hoàng kim của rau diếp cá Chánh Mỹ được cho là giai đoạn 2005-2007. Đó là thời điểm nhà nhà trồng rau diếp cá, người người trồng rau diếp cá. Bà con nắm vững kỹ thuật, thổ nhưỡng phù hợp khiến rau diếp cá Chánh Mỹ đạt độ tươi xanh bắt mắt, tốt tươi nên làm ra bao nhiêu đều có thương lái tìm đến mua. Đến cuối năm 2007 toàn xã có đến hơn 60 ha trồng rau diếp cá, ước lượng toàn xã sản xuất mỗi ngày 5 tấn rau diếp cá. Rau sau khi được cắt tỉa gọn gàng được thương lái đến tận nơi thu mua rồi tỏa đi khắp các chợ lớn nhỏ Bình Dương, Bình Phước, Sài Gòn. Rau diếp cá Chánh Mỹ “đánh bật” rau Long An, Vĩnh Long, Tiền Giang… để theo container xuất khẩu sang thị trường Đông Á và Tây Âu. Hoàng kim rực rỡ là thế, nhưng rau diếp cá Chánh Mỹ bây giờ gần như không còn nữa. Từ năm 2007, khi ấy rau diếp cá dù mang lại lợi nhuận cao nhưng lại… nhổ để trồng rau răm. Vì thời điểm ấy rau diếp cá chỉ có giá khoảng 800 đồng/kg. Trong khi giá rau răm rất cao. Thế là nhiều người chuyển đổi trồng rau răm, đến giờ rau diếp cá khan hiếm lên đến 7.000 đồng/kg thì người Chánh Mỹ đã không còn gắn bó nhiều với loại cây này. Tiếp theo đó, cùng theo bước đô thị hóa chung của TP.Thủ Dầu Một, diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp đến hơn 90% khiến nhiều bà con nông dân không còn đất canh tác rau diếp cá. Từ đây, nhiều người chuyển đổi ngành nghề hoặc trồng qua loa trên đất dự án nhà ở. Theo thống kê của Hội Nông dân xã Chánh Mỹ, hiện nay toàn xã chỉ còn 2,5 ha rau diếp cá, 4 ha rau răm và 4 ha rau muống với tổng số 17 hộ tham gia sản xuất, một con số quá khiêm tốn so với quá khứ huy hoàng của nghề trồng rau diếp cá ở xã này.
Sống lại những hy vọng
Trao đổi cùng chúng tôi bên những thửa rau diếp cá còn sót lại của xã, ông Nguyễn Văn Thanh, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Chánh Mỹ không giấu được sự trăn trở. Ông cho biết, bao năm gắn bó với công tác khuyến nông, sống trong không khí tấp nập của ấp rau, xã rau diếp cá nên giờ thấy việc trồng rau chuyên canh đi xuống thì không thể không buồn được. Nghề trồng rau diếp cá tuy vất vả nhưng nguồn thu rất đáng kể, lại ổn định. Rau được trồng khoảng 6 tháng thì cho thu hoạch lứa đầu. Từ đó, cứ 3 tháng lại thu hoạch một lần kế tiếp đến 5 năm sau mới phải dỡ bỏ, làm đất và trồng lứa mới. Cứ như thế, người dân Chánh Mỹ nhiều người không chỉ đủ nuôi sống gia đình, cho con ăn học tử tế mà còn làm giàu từ nghề rau này. Có thể kể đến những hộ tiêu biểu như anh Trần Văn Hột (1 ha), anh Nguyễn Văn Trai (1,5 ha), anh Trần Văn Thế (2 ha)… Tuy nhiên, giờ đây nhiều người đã bỏ nghề hoặc loay hoay chuyển đổi sang trồng rau khác nhưng không hiệu quả. Chính UBND xã Chánh Mỹ từ năm 2008 đến nay cũng trăn trở rất nhiều đối với việc chuyển đổi cơ cấu ngành nghề, cây trồng cho bà con nông dân, tổ chức nhiều chương trình, đợt tập huấn nhưng đều bí lối ra.
Trồng rau diếp cá mang lại hiệu quả kinh tế cao nhưng diện tích đã bị thu hẹp đáng kể
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, dường như việc định hướng của UBND TP.Thủ Dầu Một về việc phát triển nông nghiệp đô thị đã giúp cho những người làm công tác khuyến nông của Chánh Mỹ nhìn ra lối đi cho bà con nông dân trồng rau. “Hiện chúng tôi có hộ anh Nguyễn Văn Dũng đang thụ hưởng dự án trồng rau an toàn theo phương pháp thủy canh hồi lưu của TP.Thủ Dầu Một triển khai cho kết quả rất tốt. Chúng tôi đang lên kế hoạch để phát triển mô hình canh tác công nghệ cao này cho bà con nông dân” - ông Nguyễn Văn Thanh cho biết.
Năm 2011, ông Nguyễn Minh Dũng được chọn là người thụ hưởng dự án “Xây dựng mô hình khu canh tác rau sạch thương phẩm bằng kỹ thuật thủy canh hồi lưu trên địa bàn TP.Thủ Dầu Một” do UBND TP.Thủ Dầu Một phối hợp với Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, trường ĐH Công nghiệp TP.HCM thực hiện. Với diện tích nhà lưới 200m2 và đầy đủ các trang thiết bị cần thiết cùng sự hỗ trợ về mặt kỹ thuật của các chuyên gia, ông bắt tay vào sản xuất rau an toàn theo phương pháp thủy canh hồi lưu mới mẻ. Hiện vườn của ông trồng được 260 gốc cà chua và trên 2.000 cây cải. Giống cà chua được chọn là loại cho ra quả vĩnh viễn, không giới hạn tuổi đời.
Mô hình trồng rau thủy canh của ông Nguyễn Văn Dũng cho kết quả khả quan không chỉ thu hút sự quan tâm của bà con trong xã mà còn dấy lên những hy vọng về sự hồi sinh của nghề trồng rau xanh của Chánh Mỹ. Đối với họ, việc canh tác rau an toàn trong mô hình khép kín như thế dường như là một lối đi hợp lý trong tình hình diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp nhưng không thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật canh tác. Dự kiến, Hội Nông dân Chánh Mỹ sẽ phối hợp với Hội Nông dân tỉnh xin vay vốn hỗ trợ phát triển mô hình trồng rau thủy canh hồi lưu cho 10 hộ nông dân, mỗi hộ là 100 triệu đồng. Hy vọng, dự định tốt đẹp này sẽ được thực thi trong tương lai gần để vùng rau Chánh Mỹ hồi sinh trở lại.
Khánh Vinh/ Báo Bình Dương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét