VINAGRI News - Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), hiện các doanh nghiệp tồn đọng khoảng 2 triệu tấn gạo do chưa tìm được đầu ra. Trong khi đó, ở ĐBSCL, vụ lúa Hè thu đang bước vào thu hoạch, sản lượng dự kiến đạt trên 9 triệu tấn. Trong khi việc triển khai chương trình thu mua lúa, gạo tạm trữ vẫn chưa được Bộ NN – PTNT quyết định thì giải pháp nhằm giúp nông dân bán lúa với giá hợp lý vẫn chưa có lời giải.
Vào vụ thu hoạch tại cánh đồng mẫu lớn của AGPPS
Theo kế hoạch của Bộ NN – PTNT, thì đợt tạm trữ vụ Hè thu dự kiến bắt đầu từ ngày 15/6 đến 15/8, tức là thời điểm ĐBSCL bước vào thu hoạch rộ vụ lúa chính thứ 2 trong năm. Chỉ tiêu đợt tạm trữ này đưa ra là 1 triệu tấn gạo. Trong thời điểm thị trường đầu ra chưa sáng sủa, áp lực tồn kho từ đợt tạm trữ Đông xuân vẫn còn lớn thì đợt tạm trữ kế tiếp này được dự báo sẽ có nhiều khó khăn.
Người dân muốn mua lúa
Theo dự thảo “Quy chế tạm trữ lúa, gạo tại ĐBSCL” của Bộ NN - PTNT, có ba phương án tạm trữ được đưa ra, gồm: Giao VFA làm đầu mối để phân giao chỉ tiêu cho các doanh nghiệp XK gạo thực hiện mua tạm trữ như hiện hành; Giao cho UBND các tỉnh, thành ĐBSCL phân giao chỉ tiêu cho các hộ nông dân, chủ trang trại, tổ hợp tác, hợp tác xã và các thương nhân thuộc địa bàn tỉnh hoặc ngoài tỉnh thực hiện mua tạm trư. Trong đó, phương án 3 nêu rõ, nếu địa phương nào không có khả năng phân giao và tổ chức thu mua tạm trữ thì chuyển toàn bộ chỉ tiêu của địa phương cho VFA.
TS Đặng Kim Sơn - Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược PTNN,NT (IPSARD): “Chỉ khoảng 5 - 7% số doanh nghiệp thực hiện gắn kết chặt chẽ với nông dân thông qua việc cung ứng đầu vào, hỗ trợ kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm.”
Trước vấn đề này, ý kiến của nhiều tỉnh, thành vùng ĐBSCL đều thống nhất vẫn thực hiện phương án một trên cơ sở VFA tiếp tục giữ vai trò đầu mối trong điều hành thu mua tạm trữ lúa, XK gạo nhưng phải công khai minh bạch các thông tin về điểm thu mua, giá cả và gắn kết chặt chẽ với địa phương nhằm đảm bảo lợi nhuận chính đáng cho người trồng lúa. Qua đó cũng đề nghị, nâng số lượng thu mua tạm trữ lên 1,5 triệu tấn quy gạo. Đồng thời, thay vì quy ra gạo như hiện nay thì nên quy ra lúa.
Ông Phan Kim Sa - Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Đồng Tháp cho biết, do sự “nhùng nhằng” trong việc thu mua tạm trữ lúa, gạo hiện nay không rõ ràng nên các doanh nghiệp chỉ ưu tiên thực hiện thu mua gạo. Trong khi quy định tạm trữ, chỉ tiêu được phân bổ cho các doanh nghiệp phải có kho bãi trữ lúa, lò sấy… Do vậy, sản phẩm thu mua tạm trữ phải là lúa! Hơn nữa, theo ông Sa, dự trữ lúa đơn giản và thời gian dự trữ lúa kéo dài hơn so với gạo.
Đồng tình, Giám đốc sở NN - PTNT tỉnh Long An, ông Lê Minh Đức còn tính toán, chương trình thu mua tạm trữ nếu theo tính toán luôn đảm bảo 30% lợi ích thuộc về nông dân. Thì hiện nay lợi nhuận theo tính toán này đã phải chia sẻ cho nhiều thương lái trung gian. Ông Đức đề nghị, chỉ nên có chính sách hỗ trợ lãi suất vay thu mua tạm trữ cho đối với các doanh nghiệp có hợp đồng bao tiêu sản lượng, thu mua trực tiếp lúa của nông dân trong những cánh đồng lớn.
Doanh nghiệp lại mong... gạo
Tuy nhiên, theo ông Phạm Văn Bảy, Phó VFA, cái khó hiện nay là thị trường đầu ra có phần hạn chế, và giá XK cũng khá thấp. Áp lực tồn kho sau đợt tạm trữ 1 triệu tấn gạo vụ Đông xuân tại các doanh nghiệp vẫn còn lớn, cộng với đợt tạm trữ kế tiếp dự kiến sẽ triển khai trong thời gian tới đây với giá được Bộ Tài chính vừa công bố giá thành bình quân sản xuất lúa kế hoạch vụ Hè thu tại ĐBSCL khoảng 4.142 đồng/kg thì giá thu mua tạm trữ với lợi nhuận 30% sẽ là 5.400 đồng/kg. Theo ông Bảy, đến thời điểm này, Việt Nam đã XK khoảng 2,5 triệu tấn gạo, dự kiến thực hiện hợp đồng hai quí đầu năm nay sẽ đạt trên 3,6 triệu tấn gạo trong khi giá gạo XK đang sụt giảm khoảng 25 USD/tấn so với cùng kỳ, do vậy tạo thêm áp lực lớn cho các doanh nghiệp XK.
Hơn nữa, vị Chủ tịch VFA Trương Thanh Phong cho rằng, chỉ nên tạm trữ 500.000 tấn gạo như vụ hè thu 2012? Theo lập luận của ông Phong, trong bối cảnh lượng gạo tồn kho của Ấn Độ và Thái Lan đang tăng cao, họ có thể xả hàng bất cứ lúc nào thì việc nâng chỉ tiêu tạm trữ ít nhiều sẽ gây khó khăn đến các doanh nghiệp XK gạo. Không chỉ vậy, riêng việc quy hẳn sang mua lúa là vô cùng khó khăn nếu đứng trên góc độ doanh nghiệp thu mua.
Đại diện phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Tiến - TGĐ Cty CP XNK An Giang (Angimex) phân trần, nếu quy sang lúa thì nên tăng thời gian hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp. Trong khi đó, ông Nguyễn Tiến Dũng - Trợ lý Tổng giám đốc Cty CP Bảo vệ thực vật An Giang (AGPPS) lại cho rằng, doanh nghiệp XK gạo phải xây dựng được vùng ngyên liệu của mình thông qua cánh đồng mẫu lớn với quy trình khép kín mới có đủ năng lực thu mua, dự trữ và biết cách tổ chức thì mới đảm nhận nhiệm vụ mua tạm trữ lúa, gạo cho nông dân.
Trước những ý kiến của doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ NN - PTNT Vũ Văn Tám khẳng định: Nông dân không có lời được nhiều là do có quá nhiều khâu thu mua trung gia. Nhưng đề xuất doanh nghiệp mua lúa để dự trữ thay vì mua gạo, chưa thể thực hiện ngay lúc này.
Quốc Chánh/ Diễn đàn doanh nghiệp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét