VINAGRI News - Vào thời điểm này, các tỉnh, thành phố ở ĐBSCL đang bắt tay vào thu hoạch vụ lúa Hè thu. Theo Cục Trồng trọt, diện tích thu hoạch trong tháng 6 sẽ vào khoảng 170 ngàn ha. Nếu so với tổng diện tích đã xuống giống vụ Hè thu là gần 1,7 triệu ha, thì diện tích thu hoạch trong tháng 6 và cả tháng 5 vừa rồi (khoảng 150 ngàn ha) chỉ là con số nhỏ. Nhưng dù diện tích và sản lượng đã thu hoạch hãy còn nhỏ nhưng đã báo hiệu nỗi lo lớn về việc tiêu thụ lúa Hè thu năm nay ở vựa lúa ĐBSCL.
Ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ 100% lãi suất tiền vay mua lúa, gạo tạm trữ
Nỗi lo ấy, trước hết đến từ đầu ra xuất khẩu. Trong 5 tháng đầu năm nay, tuy lượng gạo xuất khẩu nhiều hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái và đã đạt gần 2,8 triệu tấn, qua đó giúp Việt Nam tiếp tục giữ vị trí thứ 2 về xuất khẩu gạo sau Ấn Độ (đã xuất trên 3 triệu tấn), nhưng các doanh nghiệp vẫn đang tiếp tục thở vắn than dài vì giá gạo Việt quá thấp. Giá gạo 5% tấm hiện chỉ còn khoảng 370-380 USD/tấn, gạo 25% tấm 350-360 USD/tấn, là mức giá thấp nhất kể từ cuối năm 2008 đến nay. Cứ theo lời của ông Phạm Văn Bảy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), thì với giá gạo như trên, nếu chấp nhận bán vào lúc này, những doanh nghiệp đang phải "ôm” gạo từ đợt thu mua tạm trữ trong vụ Đông xuân vừa rồi sẽ bị lỗ từ 25-30 USD/tấn.
Sở dĩ giá gạo xuất khẩu lại xuống thảm như vậy là do những thị trường nhập khẩu truyền thống đều ít hoặc chưa "ăn hàng” trong 5 tháng qua. Trong tình cảnh ấy, hạt gạo Việt Nam đành phải "nương nhờ” vào thị trường Trung Quốc và châu Phi. Trung Quốc tuy đang là thị trường nhập khẩu lớn nhất của gạo Việt Nam nhưng nước này nhập nhiều không phải do thiếu gạo mà để kéo bớt giá gạo trên thị trường nội địa xuống. Vì thế, các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã và đang đồng tâm hiệp lực o ép giá gạo Việt Nam, chỉ mua khi gạo Việt được bán với giá thấp. Còn với thị trường châu Phi, gạo Việt Nam bị bất lợi lớn khi giá cước vận chuyển cao hơn từ 30-40 USD/tấn so với gạo cùng loại của Ấn Độ. Thành ra để bán được gạo sang thị trường này, các doanh nghiệp cũng đành phải giảm mạnh giá bán xuống.
Do giá gạo xuất khẩu hiện khá thấp, các doanh nghiệp lại đang còn tồn nhiều gạo trong kho, mà gạo đầu vụ Hè thu lại có chất lượng rất kém. Vì thế, dù lượng lúa Hè thu đã thu hoạch chưa nhiều, nhưng việc tiêu thụ đang ở tình trạng trì trệ. Sắp tới, khi vụ Hè thu bước vào thu hoạch rộ, mà không có giải pháp kịp thời thì việc tiêu thụ sẽ còn bế tắc hơn nữa.
Chính vì thế, để mở lối ra cho tiêu thụ lúa gạo hàng hóa vụ Hè thu ở ĐBSCL, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 850/QĐ-TTg về mua tạm trữ lúa, gạo vụ Hè thu 2013. Theo đó, tổ chức mua tạm trữ 1 triệu tấn quy gạo vụ Hè thu 2013 ở ĐBSCL, tương ứng với 2 triệu tấn lúa. Các loại lúa, gạo mua tạm trữ gồm lúa, gạo thường và lúa, gạo thơm. Thời gian tạm trữ bắt đầu từ 15/6 đến hết 31/7/2013. Ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ 100% lãi suất tiền vay mua lúa, gạo tạm trữ. Thời gian hỗ trợ lãi suất bắt đầu từ 15/6 đến 15/9/2013. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) có trách nhiệm phân giao cho các thương nhân trực tiếp sở hữu kho chứa lúa, gạo đúng tiêu chuẩn theo quy định thực hiện mua số lúa, gạo tạm trữ trên. Đồng thời VFA có trách nhiệm phối hợp với UBND các tỉnh, TP khu vực ĐBSCL trong việc phân bổ chỉ tiêu mua tạm trữ và hướng dẫn việc mua tạm trữ, lúa gạo. Các thương nhân thực hiện việc mua tạm trữ theo cơ chế thị trường, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả kinh doanh.
Như vậy, nếu so với những lần tạm trữ lúa gạo trước đây, lần tạm trữ này có một điều khác biệt lớn là không có giá sàn thu mua để đảm bảo cho nông dân mức lãi tối thiểu 30%. Hỏi VFA chuyện này thì được biết các doanh nghiệp vừa đang lỗ với gạo vụ Đông xuân, vừa còn khá nhiều gạo tồn trong kho. Do đó, trong lần tạm trữ này, chắc chắn chẳng có doanh nghiệp nào hào hứng tham gia, mà có thể phải dùng tới biện pháp ép buộc. Vì thế, cũng chỉ có thể giao chỉ tiêu thu mua tạm trữ cho từng doanh nghiệp mà không thể bắt buộc doanh nghiệp phải mua với giá tối thiểu là bao nhiêu để bảo đảm lợi nhuận 30% cho nông dân. Thành ra, lần mua tạm trữ này, cái mục tiêu lợi nhuận tối thiểu 30% cho nông dân phải đành tạm bỏ qua, để tập trung vào vấn đề lớn hơn là làm sao tiêu thụ được hết lượng lúa gạo hàng hóa, không để bị ế đọng. Dầu vậy, ông Trương Thanh Phong (VFA) cho rằng tình hình không đến nỗi bi quan, bởi khi các doanh nghiệp tập trung thu mua tạm trữ trong thời gian ngắn (1 tháng rưỡi), sẽ có tác động lên thị trường, ít ra là giữ được giá lúa gạo ở mức nông dân không bị thua lỗ. Ngoài ra, theo tiết lộ của ông Phong, từ tháng 7 tới, các thị trường nhập khẩu truyền thống của gạo Việt Nam sẽ nhập khẩu gạo trở lại. Khi ấy, ngành lương thực sẽ có cơ hội để cải thiện giá xuất khẩu cũng như giá lúa gạo trong nước.
Mong là như thế!
Song Trần/ Báo Đại Đoàn Kết
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét